ระบบอัจฉริยะ (Intelligent System) เป็นตัวขับเคลื่อนให้เกิดผลิตภัณฑ์และบริการที่มีเบื้องหลังเทคโนโลยีอัจฉริยะหรือปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence, AI) เป็นหัวใจ ระบบอัจฉริยะนี้ โดยหลักแล้วจะประกอบไปด้วยโมเดลดังนี้
- ตรรกศาสตร์คลุมเคลือ หรือ ระบบฟัซซี่ (Fuzzy System) หรือฟัซซี่ลอจิก (Fuzzy Logic)
- โครงข่ายประสาทเทียม (Neural Network)
- ขั้นตอนวิธีเชิงพันธุกรรม (Genetic Algorithm)
สำหรับฟัซซี่ลอจิก (ขอเรียกอย่างย่อว่า FL) พัฒนามาจากตรรกศาตร์แบบดั้งเดิม (Classical Logic) โดยเป็นการใช้เหตุผลแบบประมาณ ซึ่งแตกต่างจากการใช้เหตุผลแบบเด็ดขาดในลักษณะ ถูก-ผิด ใช่-ไม่ใช่ ของตรรกศาสตร์แบบดั้งเดิม มีวัตถุประสงค์เพื่อจำลองการตัดสินใจของผู้เชี่ยวชาญต่อปัญหาที่ซับซ้อน FL นั้น สามารถระบุค่าความเป็นสมาชิกของเซตด้วยค่าระหว่าง 0 และ 1 ทำให้เกิดระดับกึ่งในลักษณะของ สีเทา นอกจาก ขาว และ ดำ ซึ่งมีประโยชน์ในการจำลองระดับ เช่น การระบุด้วยคำพูด “เล็กน้อย” “ค่อนข้าง” “มาก” โดยใช้ค่าความเป็นสมาชิกดังกล่าว
การประยุกต์ใช้งาน FL โดยทั่วไป จะใช้ในการจำลองความรู้ หรือประสบการณ์ของผู้เชี่ยวชาญ โดยการใช้เหตุผลหรือการตัดสินใจต่อสภาวการณ์ต่างๆ ชึ่งสามารถเขียนอยู่ในรูปเชิงภาษาศาสตร์ของระบบกฎเกณฑ์ (Rule-based System) ได้แก่ เงื่อนไข IF/THEN หรืออยู่ในรูปอื่นที่เท่าเทียมกัน ตัวอย่างเช่น การควบคุมเครื่องซักผ้า โดยการวัดปริมาณผ้า และ ความเข้มข้นของน้ำยาซักผ้า และปรับวงจรการซักให้เหมาะสม เช่นเดียวกันกับ การวัดปริมาณของที่แช่ในตู้เย็น อุณหภูมิ เพื่อปรับระดับความเย็น การกรองภาษาสำหรับข้อความบนกระดานและห้องสนทนาบนอินเทอร์เน็ต เป็นต้น
