ถ้าคุยเรื่องประเภทของแผน หรือ Plan ก็ต้องแยกให้ชัดอย่างกระชับ ประมาณนี้ครับ

1. แผนที่ใช้ครั้งงเดียวเลิก (Single-Use Plan) – เมื่องานสิ้นสุดตามแผนก็ถือว่าลุล่วงตามเป้าหมาย (หรือไม่ อย่างไร ก็ว่ากันไป) ไม่ขึ้นกับระยะเวลาว่าสั้นหรือยาว แต่มักจะมีเรื่องความยากง่ายและความซับซ้อนมาเป็นส่วนประกอบในการพิจารณา มีจุดสังเกตคือ อาจจะมีการยืมทรัพยากรบุคคลหรือทรัพยากรอื่นมาเข้าร่วมการดำเนินการ เมื่อเสร็จสิ้นก็คืนกลับไป ตัวอย่างแผนประเภทนี้ ได้แก่ โครงการ (Project), แผนงาน (Program) เช่น โครงการพัฒนาซอฟท์แวร์ โครงการ ISO 9000 เป็นต้น 

2. แผนที่ใช้ประจำ (Standard Plan) – จะมีลักษณะเป็นรูปแบบที่ค่อนข้างจะคงตัวและใช้เป็นประจำ ซ้ำๆ ในองค์กร ถ้าเป็นแผนเชิงรุก ก็มักถูกกำหนดโดยผู้บริหาร แต่ถ้าเป็นแผนเชิงควบคุม ก็จะถูกกำหนดโดยหน่วยงานที่ควบคุมคุณภาพองค์กร ตัวอย่างแผนประเภทนี้ เช่น แผนพัฒนาบุคลากร แผนการตลาด เป็นต้น

 

plan_2
plan_4

3. แผนที่มีเป้าหมายชัดเจน (Mission Plan) – จะมีการกำหนดกรอบเวลาที่ไปให้ถึงเป้าหมาย เช่น โรงพยาบาลแห่งหนึ่งระบุว่า จะเป็นโรงพยาบาลที่เชี่ยวชาญด้านการรักษามะเร็งเป็นอันดับ 1 ของประเทศ ภายใน 3 ปี4. นโยบาย (Policy) – สิ่งที่องค์กรกำหนดเป็นแนวทางเพื่อให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของพรักงานทุกคน สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามสถานการณ์ทั้งที่เกิดจากภายในองค์กรเอง หรือที่เกิดจากสภาวะภายนอก ทั้งนี้ ก็เพื่อรักษาสถานภาพขององค์กรให้เหมือนเดิมหรือดีขึ้น เช่น นโยบายของรัฐ ที่ต้องการให้ประชาชนไม่ทิ้งขยะในที่สาธารณะ5. แผนสำรอง (Contingency Plan) – เป็นแผนที่ไม่มีระยะเวลามาเกี่ยวข้อง แต่จะขึ้นอยู่กับสถานการณ์เท่านั้น ถ้าเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน ก็จะเป็นหน้าที่ของแผนประเภทนี้เพื่อให้กิจกรรมต่างๆขององค์กรยังดำเนินต่อไปได้หรือเกิดความเสียหายให้น้อยที่สุด เช่น แผนการขอบริจาคเลือดของโรงพยาบาลในช่วงสถานการณ์ฉุกเฉิน